Watervallen blijven altijd indrukwekkend. Niet alleen om naar te kijken, maar ze zijn ook een veel gefotografeerd stukje natuur. Je kan een waterval vastleggen zoals je zelf het water naar beneden ziet storten, maar met het stromende water bij een waterval kan je ook andere leuke effecten op je foto bereiken.
Kijk je ook altijd vol verbazing naar foto’s van watervallen met een zijdeachtig effect? Hieronder vind je het stappenplan en in 1 oogopslag de instellingen zodat ook jij de perfecte foto van een waterval met een zijdeachtig effect kan maken!
Kies voor een bewolkte dag
Het liefst wil je natuurlijk een foto met een strakblauwe lucht. Maar voor het fotograferen van watervallen kan je toch beter een bewolkte dag hebben. Ondanks dat je een foto krijgt met een grijze wolkenlucht, is het zonlicht dan minder fel en je hebt wat meer daglicht. Dit zal je helpen om de sluitertijd te verlengen.
Het beste tijdstip
Het beste tijdstip om watervallen te fotograferen is in de ochtend of in de avond (als het nog licht is). Het licht is dan, in tegenstelling tot de rest van de dag, wat minder hard en fel. Daarnaast is fotograferen rond zonsopkomst of zonsondergang een goede optie qua licht en levert dit moment van de dag je mogelijk nog wel bijzondere foto’s op.
Stap 1: Bepaal je locatie en compositie
Alvorens je de waterval gaat vastleggen is het belangrijk om een geschikte plek te bepalen vanaf waar je de waterval (veilig) gaat fotograferen. Bij het bepalen van de geschikte locatie dien je hierbij ook al een idee te hebben over de compositie van je foto. Je kan jezelf hierbij de vraag stellen: hoe wil ik de waterval fotograferen? Zo kan je een waterval in zijn geheel fotograferen, maar experimenteren met verschillende standpunten levert ook vaak andere leuke foto’s op.
Wees creatief en kijk wat voor mogelijkheden de omgeving van de waterval biedt. Check voor tips mijn blogpost met “7 x creatieve manieren om een waterval te fotograferen“.
Nadat je een geschikte plek en een compositie hebt gekozen, is het tijd om je camera neer te zetten en in te gaan stellen om dat perfecte plaatje te gaan schieten.
Stap 2: Zet je camera op een statief of een stevige ondergrond
Om een onbewogen scherpe foto te kunnen maken bij lange sluitertijden is het belangrijk dat je camera stil en stevig staat. Onmisbaar hierbij is het gebruik van statief:
- een driepoot statief (tripod) of;
- een gorillapod.
Een statief kan je op verschillende hoogtes vastzetten. Hierdoor biedt een statief je de meeste mogelijkheden qua standpunten en kan je fotograferen vanuit zowel een laag als een hoog standpunt. Je verplaatst een statief echter wel wat minder makkelijk vanwege de grootte en het gewicht.
Een gorillapod kan je daarentegen makkelijker verplaatsen, omdat deze meestal nog lichter en kleiner is. Echter ben je qua standpunten weer wat beperkter in verband met de hoogte van een gorillapod. Om een waterval vanuit een hoger standpunt te fotograferen, zal je bij de waterval een gorillapod dan ook op een verhoging moeten neerzetten.
Webwinkels welke statieven en gorillapods verkopen zijn onder andere:
Mocht je geen statief (bij de hand) hebben, dan kan je je camera proberen neer te zetten op een stevige ondergrond in de buurt van de waterval. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een vlakke boomstam, een vlakkere steen of een reling. Kijk hierbij of je vanuit dit standpunt ook jouw gewenste foto krijgt. Staat je lens iets teveel naar beneden gericht, gebruik dan een lensdop als ondersteuning van je lens.
Zorg er voor dat er altijd één poot van het statief naar voren wijst. Zo staat je camera stabiel en voorkom je dat je camera naar voren toe omvalt.
Stap 3: Kies voor RAW
De een fotografeert in JPG (JPEG) en de ander kiest ervoor om altijd in RAW te fotograferen. Met beide bestandstypen kan je prima foto’s maken. Echter wanneer je de foto’s van de waterval nog graag wil nabewerken in bijvoorbeeld Adobe Photoshop of Lightroom, is fotograferen in RAW zeker een betere keuze.
Zowel RAW als JPG foto’s kan je bewerken. Maar omdat in een RAW-bestand veel meer informatie wordt opgeslagen in de foto, kan je een foto nog uitgebreider nabewerken dan een JPG-bestand. En zonder al teveel verlies van kwaliteit.
Wanneer je ervoor kiest om in RAW te fotograferen is het wel belangrijk om te onthouden dat een RAW-bestand veel meer ruimte in beslag neemt ten opzichte van een JPG-bestand. Zorg dan ook voor voldoende geheugenkaarten voor je camera of kies ervoor om alleen in RAW te fotograferen bij bijzondere objecten of omstandigheden.
Stap 4: Stel je camera in op de M-, AV- of S-stand (Tv bij Canon)
Voor het fotograferen van watervallen stel je je camera in op Manueel (de M-stand). Door je camera op deze stand te zetten kan je eigenlijk alle instellingen zoals sluitertijd, diafragma en ISO, handmatig instellen en indien nodig aanpassen. Hierdoor heb je de volledige controle over jouw gewenste eindresultaat.
Mocht je fotograferen in de M-stand lastig vinden, dan kan je er ook voor kiezen om je camera de AV of S stand (Tv bij Canon) te zetten. De camera kiest dan, afhankelijk van welke stand je hebt gekozen, zelf voor de beste instellingen:
- M-stand: je stelt zelf de sluitertijd, het diafragma en de ISO in.
- Av-stand: je stelt zelf het diafragma en de ISO in. De sluitertijd wordt berekend door de camera.
- S-stand (Tv bij Canon): je stelt zelf de sluitertijd en de ISO in. Het diafragma wordt berekend door de camera.
Stap 5: Schakel handmatig focussen in
Een spiegelreflexcamera biedt de mogelijkheid om op 2 manieren scherp te stellen op een onderwerp. Hetzij door middel van:
- automatisch focussen (AF) of;
- manueel focussen (M).
Op je lens kan je door middel van het verschuiven van een schuifje naar AF of M je scherpstelmodus bepalen. De aanduiding van AF of M kan echter wel per type en merk verschillen.
Stel bij een waterval eerst automatisch scherp (AF) op je gewenste onderwerp door de ontspanknop lichtjes in te drukken. Zodra je lens klaar is met scherpstellen verplaats dan het schuifje op je lens van AF naar M. Wanneer je je camera namelijk laat staan op AF, dan zal deze zelf gaan proberen scherp te stellen op een door jouw ingesteld punt. Aangezien het water stroomt en dus beweegt heb je echter de kans dat je camera zal blijven focussen, met een bewogen en/of onscherpe foto tot gevolg.
Zodra je de camera zo hebt neergezet dat de compositie voor jouw foto klopt, kan je door middel van het draaien aan de scherpstelring van de lens je beeld nog scherper maken. Je camera is dan bijna ready to shoot!
Stap 6: Zet je ISO zo laag mogelijk (50, 100, 200)
Om een foto te krijgen met zo min mogelijk ruis dien je een zo laag mogelijke ISO waarde te gebruiken. Watervallen fotografeer je veelal overdag en in voldoende licht, dus voldoet een ISO waarde van 100 in de meeste gevallen prima. ISO 100 is tevens bij de meeste camera’s de laagste ISO waarde die je kan instellen. Echter zijn er ook camera’s waarbij de laagste ISO waarde op 50 ligt of op 200.
Stap 7: Kies een diafragma tussen de F11 en F16
Om straks een langere sluitertijd te kunnen gebruiken om een mistig effect te creëren, zal je je diafragma moeten sluiten. Dit doe je door je diafragma in te stellen op een hoog F-getal, tussen de F11 en F16. Welk diafragma de beste keuze is, hangt af van de hoeveelheid licht die aanwezig is en is ook weer een kwestie van proberen.
In een enkel geval is F22 ook nog een mogelijkheid. Echter moet er dan wel voldoende licht aanwezig zijn om te voorkomen dat je een te lange sluitertijd gebruikt en daarmee alsnog een onscherpe foto krijgt.
Stap 8: Gebruik een sluitertijd van 1/4 seconden of langer
De sluitertijd is het geheim van wel of geen mistig effect. Wanneer je kiest voor een korte en daarmee een snelle sluitertijd, kan je waterdruppels afzonderlijk scherp vastleggen. Het water lijkt dan wel bevroren en daarmee is ook goed de kracht van het water zichtbaar.
Met een langere sluitertijd kan je echter een mistig effect creëren en lijkt het stromende water wel een witte stroom. Het gebruik van een sluitertijd van 1/4 seconde of langer geeft voor een mistig effect veelal het beste resultaat. Welke sluitertijd het meest optimaal is, verschilt echter per waterval en hangt ook af van hoe snel het water stroomt.
Hieronder zie je een tweetal foto’s welke ik heb genomen bij de Nelson Falls op Tasmanië. Bij de foto links heb ik een foto gemaakt zonder gebruik van een lange sluitertijd. Bij de foto rechts heb ik zelf de instellingen gekozen en met een lange sluitertijd het water een zijdeachtig effect gegeven.
Over het algemeen heb je bij de grotere watervallen een kortere sluitertijd nodig dan bij de kleinere watervallen. Gebruik je te lange sluitertijden, dan zal het water vrijwel helemaal geen details meer laten zien.
Experimenteer met verschillende sluitertijden. Elke sluitertijd geeft namelijk weer een ander effect aan het stromende water.
Begin met een relatief korte sluitertijd en maak deze elke keer wat langer. Zo kan je achteraf duidelijk terugzien welke instellingen voor welk effect zorgen en bereik je vanzelf het effect wat jij graag wil hebben.
Wil je de sluitertijden nog verder vertragen? Dan kan je eventueel nog gebruik maken van een grijsfilter of ook wel ND-filter (Neutral Density) genoemd.
Stap 9: Maak gebruik van een zelfontspanner of afstandsbediening
Bij het indrukken van de ontspanknop zal je camera altijd iets bewegen omdat je de camera op dat moment loslaat. Je kan hiermee een wazige foto veroorzaken. Wil je dit voorkomen? Maak dan gebruik van:
- de zelfontspanner (op 2 of meer seconden);
- een afstandsbediening (indien je camera dit ondersteunt);
- je smartphone om je camera op afstand te bedienen (indien je camera dit ondersteunt via wifi);
- de bulb functie of een draadontspanner (bij sluitertijden langer dan 30 seconden).
Stap 10: Zet de camera terug naar de oorspronkelijke instellingen
Last but not least! Zodra je de perfecte shots in handen hebt, vergeet dan niet om je camera weer terug te zetten naar de oorspronkelijke instellingen.
Er is namelijk niets vervelender dan er later op de dag (en tientallen foto’s verder) achter te komen dat je ISO nog veel te laag staat of dat je de lens nog op manueel focussen hebt staan. En ik kan je vertellen, het is mij overkomen en het overkomt iedere fotograaf wel eens!
De stappen voor het fotograferen van een waterval in een overzicht:
- Zorg voor een driepoot statief of een gorillapod (verkrijgbaar via Camera.nu, Coolblue of Bol.com)
- Bepaal je locatie en compositie
- Zet je camera op een statief of een stevige ondergrond
- Kies voor RAW
- Stel je camera in op de M-, Av- of S-stand (Tv bij Canon)
- Schakel handmatig focussen in
- Zet je ISO zo laag mogelijk (50,100,200)
- Kies een diafragma tussen de F11 en F16
- Gebruik een sluitertijd van 1/4 seconden of langer
- Maak gebruik van een zelfontspanner of afstandsbediening
- Zet de camera terug naar de oorspronkelijke instellingen
De instellingen nog even op een rijtje
Camerastand: M
Focus: M (Manueel)
ISO: 100 (of zo laag mogelijk)
Diafragma: tussen de F11 en de F16.
Sluitertijd: vanaf 1/4 seconden en langer.
Reacties
1 ReactiesRonny
feb 4, 2019Beeldstabilisatie afzetten?